dinsdag 9 oktober 2007

Dag 40 vVH&C

071002 - De Standaard pakt vandaag uit met een door Luc Tuymans ‘gemaakte’ krant. ‘Maken’ wil hier zeggen: Tuymans die door een ingreep te doen in de lay-out en door foto’s te kiezen en deze van commentaar te voorzien poogt duidelijk te maken dat er tussen beeldvorming en objectieve nieuwsgaring een kloof gaapt. ’t Is een dooddoener van jewelste, maar goed, het kan geen kwaad dat een vooraanstaand beeldend kunstenaar eens zijn licht laat schijnen op, tja, beeldvorming.

Is Tuymans in zijn opdracht geslaagd? Neen. En wel hierdoor: hij is voor het nieuws en in het beeld gaan staan. Dat moet zeer letterlijk worden opgevat: de artdirector-voor-één-dag heeft zichzelf bladvullend op de voorpagina laten plaatsen en werpt op die manier een slagschaduw over al het nieuws dat hij zogezegd is komen helpen duiden. Hij vervult geen dienende rol maar plaatst zichzelf op de voorgrond. Kniesoren kunnen eventueel zeggen – en ik zal ze niet tegenspreken – dat Tuymans zich heeft laten ‘accapareren’: waar hij als vooraanstaande kunstenaar een kritische rol zou hebben kunnen vervullen, laat hij zich hier volledig inschakelen in de commerciële machinerie die dit concept heeft uitgedacht. Wat op zich een zeer interessant experiment had kunnen worden, blijft op die manier steken in een plat publicitair manoeuvre dat maar één doel heeft: meer kranten verkopen.

Maakt Tuymans dit dan niet goed in de teksten die hij bij de foto’s heeft geschreven? Neen, nog eens. Die teksten zijn plat, slordig gesteld, weinig inspirerend. Ook hier plaatst de kunstenaar, die, zoals kwatongen beweren, ook zijn eigen spectaculaire carrière niet zonder commercieel instinct heeft weten uit te bouwen, zichzelf op een gênante manier op de voorgrond. Dieptepunt is ongetwijfeld de volkomen ongenuanceerde uitspraak ‘Ik hou niet van studenten’ (op p. 15).